به‌گزارش میراث آریا، باستان‌شناسان میان دیوارهای صخره‌ای سربه‌فلک‌کشیده یک جزیره اندونزیایی، نخستین نمونه شناخته‌شده از آثار هنری را کشف کرده‌اند که به نظر می‌رسد روایتگر یک داستان باشند. این کشف گواه تحولی مهم در تاریخ هنر و نقطه عطف مهمی در تاریخ بشریت است. 

هنر صخره‌ای یکی از موارد بسیاری است که اطراف مناظر کارست دشت سولاوِسی جنوبی یافت شده که به تازگی محققان دانشگاه گریفیث و چندین سازمان اندونزی آن‌ها را مطالعه کرده‌اند. آن‌ها نقاشی جدیدی که سه پیکر انسان‌مانند را در حال تعامل با خوک به تصویر کشیده، از نزدیک نگاه کردند. این نقاشی صحنه‌ای معمایی توصیف شده که ممکن است روایتی از شکار باشد. 

شواهد باستان شناسی نشان می‌دهد که انسان‌های نئاندرتال از حدود ۷۵ هزار سال پیش شروع به‌ علامتگذاری روی غارها کردند. هرچند که این علامت‌ها تصویر انسان یا موجود خاصی را نشان نمی‌دادند. بعدها پیشرفت انسان سبب شد که به‌تدریج نقاشی در غارها آغاز شود. پیشتر تصور می‌شد که قدیمی ترین داستان جهان به ۲۱ هزار سال پیش مربوط باشد، اما ظاهرا اینگونه نیست.

آدام بروم، نویسنده مطالعه و استاد باستان‌شناسی در دانشگاه گریفیث در بریزبن، گفت: هنرمند مراقب قرار دادن این چهار تصویر فیگوراتیو مجزا در مجاورت فضایی یکدیگر بوده و آن‌ها را به گونه‌ای در تعامل با هم به تصویر کشیده که به تماشاگر اجازه می‌دهد کنش‌هایی را درک کند که میان چهره‌ها در حال وقوع است. نتیجه، یک صحنه ترکیبی شده که روایتگر یک داستان است.

او ادامه داد: اینها تکنیک‌های پیچیده‌ای هستند که بخش مهمی از فرهنگ‌های هنری و سنت‌های داستان‌سرایی بسیار متنوعی را شکل می‌دهند که امروزه در تمام جوامع بشری وجود دارد.

این هنر صخره‌ای علاوه بر اینکه قدیمی‌ترین صحنه روایی است که تا به امروز گزارش شده، رکورد جدیدی از نخستین هنر فیگوراتیو غار است که تا به حال شناسایی شده است. 

تیم تحقیقاتی با استفاده از یک تکنیک جدید قدمت‌گذاری به این نتیجه رسید که رنگدانه این اثر هنری دست‌کم ۵۱هزار و ۲۰۰ سال پیش با دقت روی دیواره سنگ به کار رفته است. این تخمین برای یک اثر هنری روایی بسیار قدیمی است، زیرا تا ۱۴ هزار سال پیش ترکیب‌های روایی در جهان رایج نشده بودند. 

بیش از ۳۵ هزار سال پیش، بیشتر هنرها به اشکال انتزاعی و بدون اشاره به جهان مرئی محدود بودند. چند صحنه از هنرهای صخره‌ای این دوره را می‌توان فیگوراتیو در نظر گرفت، به این معنا که چهره‌ها و اشیاء قابل‌تشخیص از واقعیت‌های فیزیکی مانند انسان و سایر حیوانات به تصویر کشیده شدند. چنین مواردی بسیار نادر است اما در جزیره سولاوسی به وفور یافت می‌شوند. 

ظهور آثار هنری روایی نقطه عطف مهمی در تاریخ انسان‌ها است. همانطور که جوامع پیچیده‌تر شدند، آثار هنری نیز پیچیده‌تر شدند، از اشکال انتزاعی و پیچ و خم‌هایی که به تصویرهای فیگوراتیوی تبدیل شدند که نه تنها واقعیت را نشان می‌دادند، بلکه دارای معنای عمیقی هم بودند.

در نقاشی جدید تصویر موجودی را می‌بینیم که تنها نیمی انسان است و می‌خواهد با یک خوک زگیل‌دار درگیر شود. به‌طورکلی انسان‌شناسان علاقه بسیار زیادی به اینگونه تصاویر دارند؛ زیرا به توانایی انسان‌های اولیه در تصور یک موجود ماورایی اشاره می‌کند. پیشتر قدیمی‌ترین نمونه از تصور ماورایی انسان به مجسمه مرد شیری در آلمان مربوط می‌شد. این مجسمه ۴۰ هزار سال قدمت داشت. هرچند اکنون قدیمی ترین داستان جهان توانسته این رکورد را هم بشکند.

کشف جدید دانشمندان موفق شده توجه علاقه‌مندان به اخبار علمی را جلب کند، اما همه با یافته جدید موافق نیستند. پاول پتیت، استاد باستان شناسی دوران پارینه‌سنگی دانشگاه دورام انگلستان تصور می‌کند که نتیجه‌گیری مربوط به قدیمی ترین داستان جهان اشتباه باشد. البته به‌باور او روش اندازه‌گیری قدمت این اثر بسیار دقیق بوده است و ما با یک نقاشی از ۵۰ هزار سال پیش طرف هستیم، اما مشخص نیست این نقاشی یک داستان را روایت کند.

پتیت احتمال می‌دهد که این نقاشی‌ها صرفا به‌صورت اتفاقی کنار هم قرار گرفته باشند. یا اینکه در موقعیت‌های مختلف و با توجه به رخدادهای کاملا جداگانه ترسیم شده‌اند. هرچند تیم پژوهشی همچنان روی یافته‌های خود اصرار دارد. آنها نتوانستند در غار هیچ نشانه‌ای مبنی بر سکونت انسان پیدا کنند. همچنین غار در ارتفاع بالاتری از سایر مناطق قرار داشت. به‌همین‌خاطر احتمال می‌دهند که غار فقط برای اهداف هنری استفاده می‌شده است.

اینگونه به‌نظر می‌رسد که این غار اهمیت خاصی برای انسان های اولیه داشته و شاهد رسوم ابتدایی بوده است. هرچند هیچکس نمی‌تواند با قطعیت در مورد رخدادهای ۵۰ هزار سال پیش صحبت کند. شاید ما با قدیمی ترین داستان روایی جهان مواجه هستیم و شاید هم صرفا به چند نقاشی ساده و جداگانه نگاه می‌کنیم.

در حال حاضر، هنر سولاوسی قدیمی‌ترین مدرک شناخته‌شده از این پیشرفت مهم در تاریخ هنر است، اما احتمالاً آغاز اصلی آن جایی در آفریقا بوده که گونه‌های ما آنجا تکامل یافته‌اند.

انتهای پیام/